Hoe sluit je een eenvoudige off-grid stroominstallatie aan? (Accu, zonnepaneel, laadregelaar, omvormer)

1 mei 2025 3 minuten leestijd

Off-grid stroomoplossingen worden steeds populairder, zeker onder camperaars, tiny house-bewoners, festivalorganisatoren en iedereen die onafhankelijk wil zijn van het elektriciteitsnet. Maar hoe stel je zo'n systeem samen? En nog belangrijker: hoe sluit je het correct aan?

In dit artikel leggen we stap voor stap uit hoe je een eenvoudige off-grid installatie opzet met vier hoofdcomponenten: een zonnepaneel, een laadregelaar, een accu en een omvormer. Zo heb je altijd en overal toegang tot je eigen energie.

1. Wat is een off-grid systeem?

Een off-grid systeem is een stroomvoorziening die volledig onafhankelijk werkt van het openbare elektriciteitsnet. In plaats van stroom van een netbeheerder, wek je zelf energie op met zonnepanelen. Deze energie wordt opgeslagen in een accu en eventueel omgezet naar 230V wisselstroom met een omvormer.

Belangrijkste componenten:

Zonnepaneel: zet zonlicht om in gelijkstroom (DC)
Laadregelaar: regelt de laadstroom naar de accu en beschermt tegen overladen
Accu: slaat de opgewekte energie op
Omvormer: zet gelijkstroom om naar wisselstroom (230V) voor je apparaten

2. Stap 1: Zonnepanelen kiezen en aansluiten

Welke zonnepanelen heb je nodig?

Voor kleine installaties (camper, tuinhuis, etc.) volstaat vaak een 100W tot 400W zonnepaneel. Let op het voltage: de meeste laadregelaars werken met 12V of 24V.

Aansluiten

Zonnepanelen worden meestal aangesloten via MC4-connectoren. Je verbindt de positieve en negatieve pool van het zonnepaneel met de ingang van de laadregelaar.

Let op: sluit nooit een zonnepaneel direct aan op een accu zonder laadregelaar.

3. Stap 2: De juiste laadregelaar kiezen

Er zijn twee soorten laadregelaars:

PWM (Pulse Width Modulation): eenvoudiger en goedkoper
MPPT (Maximum Power Point Tracking): efficiënter, vooral bij variabele zonlichtcondities

Voor een efficiënte installatie raden we een MPPT-regelaar aan, zeker als je zonnepanelen en accu op verschillende voltages werken.

Aansluiten

Sluit eerst de accu aan op de laadregelaar, dan pas het zonnepaneel. Volg altijd de aansluitvolgorde van de fabrikant. Een foutieve volgorde kan je apparatuur beschadigen

4. Stap 3: Een accu aansluiten en beschermen

Soorten accu's

AGM/gel: onderhoudsvrij, redelijk compact
LiFePO4 (lithium): licht, snel ladend, langere levensduur, maar duurder

Accucapaciteit berekenen

Bepaal je verbruik per dag in Wh (Wattuur). Een koelkast die 60W verbruikt en 10 uur per dag aanstaat, verbruikt 600Wh. Je hebt dan minimaal een 12V-accu van 50Ah nodig (600Wh / 12V = 50Ah), maar beter kies je voor 80–100Ah vanwege rendementsverlies.

Beveiliging

Gebruik een zekering of automatische zekering tussen accu en laadregelaar. Dit voorkomt schade bij kortsluiting of overbelasting.

5. Stap 4: Omvormer aansluiten voor 230V

Wil je netstroom gebruiken voor laptops, opladers of keukentoestellen? Dan heb je een omvormer nodig.

Pure sine vs. modified sine

Pure sine wave: geschikt voor gevoelige apparatuur zoals laptops, inductiekookplaten en laders
Modified sine wave: goedkoper, maar kan storingen veroorzaken bij bepaalde apparaten

Aansluitschema

Verbind de accu met de ingang van de omvormer
Sluit apparaten aan op de 230V-uitgang
Gebruik een zekering en eventueel een schakelaar tussen accu en omvormer

6. Extra tips voor een stabiel systeem

Kabeldikte: Gebruik dikke kabels voor accuverbindingen, om spanningsverlies te beperken
Ventilatie: Accu's en omvormers produceren warmte – zorg voor voldoende ventilatie
Behuizing: Gebruik een waterdichte kast of schakelkast als je het systeem buiten plaatst
Monitoring: Veel moderne laadregelaars bieden Bluetooth of een app om je systeem op te volgen

7. Veelgemaakte fouten (en hoe ze te vermijden)

Verkeerde aansluitvolgorde: altijd eerst accu -> laadregelaar -> zonnepaneel
Onvoldoende zekering: bescherm élke verbinding met een geschikte zekering
Te kleine accu: een ondergedimensioneerde accu leidt tot snellere slijtage en storingen
Slechte kabels: dunne of slecht geïsoleerde kabels kunnen oververhit raken

8. Samenvatting: zo sluit je het aan

Plaats de zonnepanelen op het dak of statief en sluit ze aan op de laadregelaar (nog zonder zonne-invoer).
Sluit de accu aan op de laadregelaar.
Activeer de zonnepaneelaansluiting op de laadregelaar.
Verbind de omvormer met de accu en sluit hier je 230V-apparatuur op aan.
Controleer of alles naar behoren werkt en test je systeem.